Chào các bạn, mình là thạc sĩ ngôn ngữ học ứng dụng và lần vừa rồi thi IELTS speaking mình được 8.5 nên muốn chia sẻ với các bạn một số kinh nghiệm cũng như giải đáp một số thắc mắc liên quan đến việc luyện nói cũng như thi IELTS speaking nói chung. Mình chia sẽ 4 nội dung chính: 1. Có nên học theo mẫu câu trả lời IELTS speaking hay không? Luyện nói hằng ngày như thế nào? Nghe đã lâu mà vẫn không nói được thì sao?
- Có nên học theo mẫu speaking: Đầu tiên, mình sẽ trả lời một thắc mắc của rất nhiều bạn là có nên học theo những mẫu speaking có sẵn hay không. Câu trả lời của mình là có và không. Có và nên học trong trường hợp mà bạn đã có kĩ năng nói phát triển ở một mức độ nhất định rồi, phát âm dễ nghe, bạn có thể nghe hiểu và giao tiếp cũng như có khả năng kể chuyện. Sau đó bạn mới nên học Những mẫu câu trả lời này, chúng giúp bạn chuẩn bị cho format của kì thi tốt hơn, cũng như có sẵn trong đầu vài mẫu chuyện cũng như từ vựng để chém gió và tuỳ cơ ứng biến. Nếu không chuẩn bị thì ngay cả người nói giỏi cũng khó lòng mà đạt điểm cao.
Không nên học trong trường hợp nào? Nếu bạn đọc và thấy các mẫu câu quá cao siêu và bản thân mình chưa có kĩ năng nói ở mức cơ bản thì tốt nhất mình nên luyện giao tiếp hay xem phim để tốt hơn rồi sau đó hãy nghĩ đến chuyện học câu mẫu để luyện thi. Các lớp luyện thi chỉ tập trung vào format của bài thi và luyện mẫu câu trả lời, chứ sẽ không xây cho bạn được kĩ năng nói đâu.
2. Cách học:
Trong bài viết này mình sẽ cố gắng bám sát vào tiêu chí chấm bài như ngữ pháp, từ vựng, phát âm, độ trôi chảy để chia sẻ với các bạn đang luyện thi để học một cách có định hướng. Phát âm nghe có vẻ khó nhưng nếu bạn học đúng cách nó là phần dễ nhất. Khó nhất vẫn là fluency tức là tính trôi chảy của câu từ.
Kĩ năng nói và nghe liên quan rất mật thiết với nhau nên nếu bạn muốn tăng kĩ năng nói thì mình khuyên nên nghe thật nhiều để từ vựng như phrasal verbs, cấu trúc ngữ pháp trong văn nói cũng như khả năng phát âm được cải thiện một cách vô thức.
- Coi phim và coi phim: mỗi ngày mình dành ra ít nhất là 30’ để xem phim hay TV show mà mình thích. Còn nếu bạn muốn tập trung vô format của IELTS Speaking thì nên học cách kể chuyện. Có một số kênh youtube mình sẽ gắn link bên dưới tập trung vào kể chuyện tương tự như format của IELTS và nội dung thì đa dạng, các bạn có thể tập theo. Khi coi phim, điều quan trọng là Nghe đi nghe lại, coi đi coi lại nhiều lần và học luôn lời thoại càng tốt. Các bạn tránh tình trạng nghe thụ động, tức là mở nghe mà không hiểu gì hết, vì việc này vô cùng lãng phí thời gian.
Cách coi phim hiệu quả: https://www.youtube.com/watch?v=YmDQpNk_cJE
Channel tập kể chuyện:
https://www.youtube.com/channel/UCGDV4-Gr3gyc-eGCgRtXknwhttps://www.youtube.com/channel/UCShATMyn_3MEMLUqsaFaotA
Cách học luyện nghe: https://www.youtube.com/watch?v=Si-nT0voTuk&list=PLnfXK9VKPYSbMlF0-S2jq-mCaQR_4ZJ6p
- Mua một cái headphone để coi phim và nghe tiếng Anh nói chung. Cái này chỉ là kinh nghiệm bản thân và mình thấy là khi đeo headphone thì cảm giác nghe từng âm rõ ràng hơn khi coi phim cũng như cách người ta nối âm và ngữ điệu để mình bắt chước.
- Nghe hoài mà không nói được: kể các bạn nghe chuyện này, hồi xưa đi học ở mỹ, mình cứ như bị câm trong 6 tháng đầu ấy, nghe thì hiểu nhưng không có nói được gì. Sau này khi đi học ngôn ngữ học mình mới hiểu hiện tượng đó gọi là silent period mà rất nhiều người học gặp phải. Trong thời gian này tiếng Anh như kiểu đang ngấm dần, sau đó vượt qua được rồi thì sẽ nói thôi. Giai đoạn này có thể kéo dài từ 6 tháng -1 năm tuỳ đối tượng. Điều quan trọng là không bỏ cuộc. Tạo môi trường tiếp xúc và tương tác với tiếng Anh mỗi ngày qua việc xem phim. Cố gắng nói 1 chút tiếng Anh, Tốt nhất là có gấu nói tiếng Anh. Không có gấu thì nói chuyện với Shi ri cho đỡ buồn cũng được.
- Những bạn nam có thể dùng video games để học tiếng Anh, nhưng tập trung vô games nào có cốt truyện và thoại nhân vật nhiều. Những năm gần đây có nhiều nghiên cứu về games và học tiếng ANh thì đa số kết quả rất khả quan.
- Ngữ pháp + fluency: Các bạn lưu ý là ngữ pháp trong văn nói khá đơn giản, tập trung vô các thì đơn giản cũng như và các nối câu, ý bằng liên từ là ổn. Quan trọng nhất vẫn là fluency. Fluency thì không có cách nào khác là bạn phải nghe thật nhiều để có language input, một thời gian thì sẽ bắt đầu hình thành mẫu câu trong đầu rồi nói thôi. 12 cấu trúc ngữ pháp quan trọng liên quan đến IELTS speaking thì các bạn có thể xem thêm ở đây
- Bí ý thì phải làm gì? Học những cụm mở đầu và liên kết ý hơi dài một tí như: The first thing I’d like to talk about is that, another point I’d like to comment on is that, last but not least…Ngoài việc giúp các bạn tổ chức ý và tạo cảm giác mạch lạc cho người nghe, nó còn giúp bạn câu giờ để nghĩ ra ý nói cho những câu tiếp theo, hay câu “my mind just went blank. Let’s see, for this topic, I’m a bit unfamiliar with it but I’ll try my best” giúp bạn gây ấn tượng tốt với giám khảo đồng thời cho bạn thêm vài giây để tìm ý thay vì cứ ngồi im như tượng rồi uhm à, mất thời gian.
- Mở ý càng nhiều càng tốt, nói càng dài càng tốt: Đó là cách mình nâng điểm speaking từ 7.5 – 8.5, mà mình không ôn chữ nào trước khi đi thi hết. Mình tập trung vào việc triển khai ý, cho ví dụ, diễn giải đề giám khảo thấy được khả năng được thể hiện trong phát âm, ngữ pháp rồi cách dùng từ vựng của mình.
- Nói dài thì có sao không? Giám khảo ngắt thì có bị trừ điểm: điều đầu tiên quan trọng là bạn cứ bám vào tiêu chí chấm điểm của bài thi. Giám khảo thông thường sẽ có 1 list câu hỏi muốn hỏi bạn, và nhiều người họ muốn hỏi tất cả các câu hỏi, còn nhiều người họ lại từ từ và take their time để bạn có thời gian trả lời, tuỳ vào cấp độ của bạn mà họ sẽ có những chiến lược khác nhau. Tuy nhiên, câu trả lời dài thì sẽ gíup bạn cho giám khảo thấy khả năng diễn đạt, từ vựng, cấu trúc ngữ pháp, độ lưu loát và có thông tin để mà họ có thể dựa vào mà chấm điểm. Họ không có lý do gì để trừ điểm bạn cả. Lần mình đi thi, giám khảo cũng có ngắt 1, 2 lần nhưng như các bạn thấy thì điểm mình khá cao.
- Từ vựng: tập trung học phrasal verbs và những chủ đề thông dụng hàng ngày. Đừng ép mình phải thêm thắt nhiều idioms phức tạp. Idioms có thể là yếu tố giúp bạn ghi điểm tốt nhưng nó là thứ đến tự nhiên, đòi hỏi level của người nói đã ở mức intermediate trở lên, họ biết dùng đúng chỗ và phù hợp với ngữ cảnh. Còn nếu chỉ thêm vào để gây ấn tượng trong khi không hiểu cách dùng tự nhiên đúng chỗ thì sẽ bị phản tác dụng.
- Học phát âm. Please. Từ vựng không cần quá phức tạp nhưng phát âm, ngữ điệu phải tốt để gây thiện cảm cũng như lấy điểm phát âm dễ dàng. Có nhiều hình thức học phát âm lắm, học qua bài hát, shadowing. Học âm thì nên tập trung vào trọng âm, học nguyên âm phụ âm cũng như cách nhấn câu đúng chỗ. Trong tiêu chí chấm điểm biết cách ngắt nghỉ (chungking) hay ngữ điệu là phần quan trọng quyết định điểm. Có accent cũng không sao, miễn bạn phát âm tròn vành rõ chữ, biết cách ngắt nghỉ hợp lý và tạo tính dễ hiểu cho toàn bài nói của mình thì đó là điều tuyệt vời. Thêm nữa, khi các bạn tập trung quá nhiều vào âm đơn thì sẽ hay gặp vấn đề là nói rất chậm vậy nên nên kết hợp với việc luyện ngữ điệu và trọng âm nữa nhé.
Chúc các bạn may mắn. Có gì cứ inbox hỏi mình thêm.
Nói Tiếng Anh Chuẩn 
Leave a Reply